Αλέξανδρος Σταθακιός, Γεν. Γραμματέας Σωματείου Εργαζομένων στα Κέντρα Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας.
Παρέμβαση στην Ολομέλεια του συνεδρίου της ΚΕΔΕ για την προσφορά, τις προοπτικές και τα προβλήματα των Κέντρων Πρόληψης.
Τα 75 Κέντρα Πρόληψης των Εξαρτήσεων & της Ψυχοκοινωνικής Υγείας λειτουργούν σε όλη την χώρα, στην Αθήνα και στην Θεσσαλονίκη σε επίπεδο δήμου, ή διαδημοτικό, στην Υπόλοιπη χώρα σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας. Λείπουν Κέντρα Πρόληψης στις Περιφερειακές Ενότητες Πειραιά και Λασιθίου και απαιτείται να πυκνώσουν στα αστικά κέντρα.
Είναι ιστορικά και λειτουργικά συνεργασίες του κεντρικού κράτους, της αυτοδιοίκησης Α και Β Βαθμού, της ΚΕΔΕ, του ΟΚΑΝΑ και τοπικών συλλογικοτήτων, λειτουργούν με ένα υβριδικό θεσμικό πλαίσιο με πυρήνα -δυστυχώς ακόμα- την αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία.
Οι δράσεις τους στοχεύουν στην αντιμετώπιση των αιτιών που δημιουργούν εξάρτηση και ψυχική διαταραχή, αλλά και στην έγκαιρη παρέμβαση πριν η εξάρτηση εγκατασταθεί και γίνει σύστημα στις ζωές των ανθρώπων. Κύριος στόχος των υπηρεσιών μας είναι η Νεολαία.
Γι’ αυτό πολλές χιλιάδες άνθρωποι καθημερινά σε όλη την Ελλάδα, είτε είναι γονείς, είτε δάσκαλοι, είτε οι ίδιοι οι νέοι, δέχονται καθημερινά τις υπηρεσίες μας, είτε για συμβουλευτική, είτε για εκπαίδευση, είτε για ευρύτερη ψυχοκοινωνική στήριξη.
Τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί γεωμετρικά οι δράσεις μας και τα αιτήματα για παρέμβαση, λόγω της κρίσης που δημιουργεί ψυχική δυσφορία σε πολλούς συνανθρώπους μας και άρα έχουν ανάγκη για δωρεάν και άμεση παρέμβαση είτε σε ατομικό είτε σε συλλογικό επίπεδο.
Την ίδια στιγμή τα Κέντρα είναι σε δεινή κατάσταση, λειτουργούν με μειωμένο προσωπικό και από την άλλη η υποχρηματοδότηση δημιουργεί καθημερινά προβλήματα. Τα τελευταία χρόνια έχουμε μείνει επί μήνες απλήρωτοι και αυτή την στιγμή που μιλάμε 50 συνάδελφοί μας είναι ακόμα απλήρωτοι. Όμως δεν είναι κυρίως η απληρωσιά που μας θυμώνει, είναι που έχουν «κοπεί» οι αναγκαίες δαπάνες για μετακινούμαστε σε κάθε χωριό της χώρας, όπου χρειαζόμαστε, αλλά και για να έχουμε την αναγκαία για την δουλειά μας διαρκή επιμόρφωση.
Τα προβλήματα αυτά στα Κέντρα Πρόληψης είναι μεν όπως και σε άλλες δομές αποτέλεσμα των μνημονιακών περικοπών, αλλά είναι πολύ περισσότερο αποτέλεσμα θεσμικών προβλημάτων, από την γέννησή τους εδώ και 20 χρόνια.
Αναγνωρίζουμε ότι μαζί με τους εργαζόμενους όλο αυτόν τον καιρό αγωνίστηκαν και εμπνευσμένοι άνθρωποι της αυτοδιοίκησης, κόντρα σε άλλους που έβλεπαν τα Κέντρα Πρόληψης ευκαιριακά, μόνο σαν επικοινωνιακό και γενικότερα μικροπολιτικό «ατού», άνθρωποι που πάλεψαν μαζί μας και πετύχαμε 3 κατά σειρά Κεντρικές Προγραμματικές συμφωνίες για την χρηματοδότηση των Κέντρων Πρόληψης με την συμμετοχή των Υπουργείων Εσωτερικών και Υγείας (κατά 50% από τους Κ. Α. Π. της αυτοδιοίκησης α’ βαθμού). Παράλληλα αρκετοί αγωνίστηκαν μαζί μας για κάποιες νομοθετικές παρεμβάσεις από το ειδικό άρθρο 61 για τα Κέντρα Πρόληψης που προστέθηκε στο κώδικα νόμων για την αντιμετώπιση των ναρκωτικών το 2011 και παρά τα πολλά προβλήματά του, πρώτη φορά ονόμασε νομοθετικά ότι υπάρχουν στην Ελλάδα και αυτές οι υπηρεσίες, από τον ν. 4139/2013 - νέου κώδικα νόμων για την αντιμετώπιση των Ναρκωτικών, που διατήρησε το ειδικό άρθρο 61 του προηγούμενου νόμου για την ύπαρξη των Κ. Π. και ισχυροποίησε με άλλα άρθρα τον ιδιαίτερο και «αυτοκέφαλο» σε ένα ενιαίο σύστημα ρόλο τους. Τελευταία νομοθετική παρέμβαση πρόσφατα με τον νόμο 4320/15 που έλυσε διοικητικά και εργασιακά θέματα των Κέντρων Πρόληψης.
Κυρίες και κύριοι της Αυτοδιοίκησης, τα Κέντρα Πρόληψης δεν είναι πλέον θεσμικά, όπως ήταν λίγα χρόνια μόλις πριν. Δεν είναι ένα «εύκολο μαγαζί γωνία» και βέβαια δεν εξυπηρετεί την αυτοδιοίκηση του παρόντος και του μέλλοντος ένας τέτοιος χαρακτήρας των Κέντρων Πρόληψης. Αντίθετα την ενισχύει να συμμετέχει σε ένα ολοκληρωμένο, δυναμικό θεσμικά και λειτουργικά Πανελλαδικό βραχίονα ψυχοκοινωνικών παρεμβάσεων στην Νεολαία. (Το 80% των παρεμβάσεων Πρόληψης στην Ελλάδα, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο, γίνονται από τα Κέντρα Πρόληψης).
Πιστεύουμε λοιπόν ότι θα παλέψετε μαζί μας να εκδοθεί επιτέλους ένας ενιαίος εσωτερικός κανονισμός των Κέντρων Πρόληψης, κανονισμός που εκκρεμεί από τον νόμο του 2011. Ένας κανονισμός που θα απαρτιώνει θεσμικά τα Κέντρα Πρόληψης και θα ενισχύει τον δημόσιο χαρακτήρα τους. Για τον κανονισμό αυτόν καταφέραμε να υπάρχει στην νέα κεντρική προγραμματική σύμβαση, ειδική διαδικασία, αλλά εδώ και έναν χρόνο δεν την προχώρησε, δια του ειδικού οργάνου της σύμβασης, την Επιτροπή Παρακολούθησης το Υπουργείο Υγείας.
Ο ενιαίος εσωτερικός κανονισμός είναι για μας ενδιάμεσος στόχος. Κάτι που είναι απαραίτητο να γίνει άμεσα και λόγω όλων αυτών των θεσμικών μεταβολών που τοποθετούν πλέον τα Κέντρα Πρόληψης κοντύτερα στο «ευρύτερο δημόσιο». Έχουμε τοποθετηθεί ότι το παρόν θεσμικό πλαίσιο δεν μας καλύπτει, επομένως συνεχίζουμε να διεκδικούμε ολοκληρωμένη θεσμική αλλαγή. Την προηγούμενη φορά που τέθηκε το ζήτημα δεν ήμασταν μαζί με το συνδικαλιστικό όργανο της Αυτοδιοίκησης την ΚΕΔΕ, επειδή φοβήθηκαν οι αιρετοί ότι θέλουμε να βγάλουμε την αυτοδιοίκηση απέξω από τα Κέντρα Πρόληψης.
Κύριοι και κυρίες της Αυτοδιοίκησης δεν θέλουμε να βγάλουμε την αυτοδιοίκηση απ’ έξω. Aντίθετα να κρατήσουμε όλα τα θετικά στοιχεία που έχει ο θεσμός των Κέντρων Πρόληψης, όπως η συμμετοχή στην λήψη των αποφάσεων των τοπικών κοινωνιών, αλλά να τα εντάξουμε σε ένα ξεκάθαρο, δημόσιο, ενιαίο και ταυτόχρονα ευέλικτο, λειτουργικό σύστημα. Όχι ένα σύστημα που οδηγεί στην πολύμηνη καθυστέρηση πληρωμής των μισθών μας, ενώ υπάρχουν τα χρήματα και αυτό γιατί μπλοκάρει κάπου ο πολυδαίδαλος μηχανισμός μεταφοράς των πιστώσεων. Νομίζω ότι πλέον πρέπει να μας ακούσετε. Οι εμπειρίες που και εσείς έχετε όλα αυτά τα χρόνια της κρίσης νομίζω ότι ίσως σας οδηγούν στις σκέψεις μας.
Εμείς δεν βγάζουμε απέξω ότι το Κεντρικό Κράτος σας μεταφέρει αρμοδιότητες δίχως πόρους, ότι χρειάζεται γενναία χρηματοδότηση για πετύχει το όποιο αυτοδιοικητικό μοντέλο και παλεύουμε μαζί σας, ως κομμάτι κατά το ήμισι της αυτοδιοίκησης.
Μαζί εξάλλου παλεύουμε στις περισσότερες περιπτώσεις των Κέντρων Πρόληψης για να ενδυναμώσουμε τους νέους μας και όλη την κοινωνία απέναντι στον κίνδυνο των ναρκωτικών, μαζί μπορούμε να παλέψουμε για να κάνουμε τα θεσμικά όπλα αυτής της πάλης πιο δυνατά.
Ευχαριστώ.
Παρέμβαση στην Ολομέλεια του συνεδρίου της ΚΕΔΕ για την προσφορά, τις προοπτικές και τα προβλήματα των Κέντρων Πρόληψης.
Τα 75 Κέντρα Πρόληψης των Εξαρτήσεων & της Ψυχοκοινωνικής Υγείας λειτουργούν σε όλη την χώρα, στην Αθήνα και στην Θεσσαλονίκη σε επίπεδο δήμου, ή διαδημοτικό, στην Υπόλοιπη χώρα σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας. Λείπουν Κέντρα Πρόληψης στις Περιφερειακές Ενότητες Πειραιά και Λασιθίου και απαιτείται να πυκνώσουν στα αστικά κέντρα.Είναι ιστορικά και λειτουργικά συνεργασίες του κεντρικού κράτους, της αυτοδιοίκησης Α και Β Βαθμού, της ΚΕΔΕ, του ΟΚΑΝΑ και τοπικών συλλογικοτήτων, λειτουργούν με ένα υβριδικό θεσμικό πλαίσιο με πυρήνα -δυστυχώς ακόμα- την αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία.
Οι δράσεις τους στοχεύουν στην αντιμετώπιση των αιτιών που δημιουργούν εξάρτηση και ψυχική διαταραχή, αλλά και στην έγκαιρη παρέμβαση πριν η εξάρτηση εγκατασταθεί και γίνει σύστημα στις ζωές των ανθρώπων. Κύριος στόχος των υπηρεσιών μας είναι η Νεολαία.
Γι’ αυτό πολλές χιλιάδες άνθρωποι καθημερινά σε όλη την Ελλάδα, είτε είναι γονείς, είτε δάσκαλοι, είτε οι ίδιοι οι νέοι, δέχονται καθημερινά τις υπηρεσίες μας, είτε για συμβουλευτική, είτε για εκπαίδευση, είτε για ευρύτερη ψυχοκοινωνική στήριξη.
Τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί γεωμετρικά οι δράσεις μας και τα αιτήματα για παρέμβαση, λόγω της κρίσης που δημιουργεί ψυχική δυσφορία σε πολλούς συνανθρώπους μας και άρα έχουν ανάγκη για δωρεάν και άμεση παρέμβαση είτε σε ατομικό είτε σε συλλογικό επίπεδο.
Την ίδια στιγμή τα Κέντρα είναι σε δεινή κατάσταση, λειτουργούν με μειωμένο προσωπικό και από την άλλη η υποχρηματοδότηση δημιουργεί καθημερινά προβλήματα. Τα τελευταία χρόνια έχουμε μείνει επί μήνες απλήρωτοι και αυτή την στιγμή που μιλάμε 50 συνάδελφοί μας είναι ακόμα απλήρωτοι. Όμως δεν είναι κυρίως η απληρωσιά που μας θυμώνει, είναι που έχουν «κοπεί» οι αναγκαίες δαπάνες για μετακινούμαστε σε κάθε χωριό της χώρας, όπου χρειαζόμαστε, αλλά και για να έχουμε την αναγκαία για την δουλειά μας διαρκή επιμόρφωση.
Τα προβλήματα αυτά στα Κέντρα Πρόληψης είναι μεν όπως και σε άλλες δομές αποτέλεσμα των μνημονιακών περικοπών, αλλά είναι πολύ περισσότερο αποτέλεσμα θεσμικών προβλημάτων, από την γέννησή τους εδώ και 20 χρόνια.
Αναγνωρίζουμε ότι μαζί με τους εργαζόμενους όλο αυτόν τον καιρό αγωνίστηκαν και εμπνευσμένοι άνθρωποι της αυτοδιοίκησης, κόντρα σε άλλους που έβλεπαν τα Κέντρα Πρόληψης ευκαιριακά, μόνο σαν επικοινωνιακό και γενικότερα μικροπολιτικό «ατού», άνθρωποι που πάλεψαν μαζί μας και πετύχαμε 3 κατά σειρά Κεντρικές Προγραμματικές συμφωνίες για την χρηματοδότηση των Κέντρων Πρόληψης με την συμμετοχή των Υπουργείων Εσωτερικών και Υγείας (κατά 50% από τους Κ. Α. Π. της αυτοδιοίκησης α’ βαθμού). Παράλληλα αρκετοί αγωνίστηκαν μαζί μας για κάποιες νομοθετικές παρεμβάσεις από το ειδικό άρθρο 61 για τα Κέντρα Πρόληψης που προστέθηκε στο κώδικα νόμων για την αντιμετώπιση των ναρκωτικών το 2011 και παρά τα πολλά προβλήματά του, πρώτη φορά ονόμασε νομοθετικά ότι υπάρχουν στην Ελλάδα και αυτές οι υπηρεσίες, από τον ν. 4139/2013 - νέου κώδικα νόμων για την αντιμετώπιση των Ναρκωτικών, που διατήρησε το ειδικό άρθρο 61 του προηγούμενου νόμου για την ύπαρξη των Κ. Π. και ισχυροποίησε με άλλα άρθρα τον ιδιαίτερο και «αυτοκέφαλο» σε ένα ενιαίο σύστημα ρόλο τους. Τελευταία νομοθετική παρέμβαση πρόσφατα με τον νόμο 4320/15 που έλυσε διοικητικά και εργασιακά θέματα των Κέντρων Πρόληψης.
Κυρίες και κύριοι της Αυτοδιοίκησης, τα Κέντρα Πρόληψης δεν είναι πλέον θεσμικά, όπως ήταν λίγα χρόνια μόλις πριν. Δεν είναι ένα «εύκολο μαγαζί γωνία» και βέβαια δεν εξυπηρετεί την αυτοδιοίκηση του παρόντος και του μέλλοντος ένας τέτοιος χαρακτήρας των Κέντρων Πρόληψης. Αντίθετα την ενισχύει να συμμετέχει σε ένα ολοκληρωμένο, δυναμικό θεσμικά και λειτουργικά Πανελλαδικό βραχίονα ψυχοκοινωνικών παρεμβάσεων στην Νεολαία. (Το 80% των παρεμβάσεων Πρόληψης στην Ελλάδα, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο, γίνονται από τα Κέντρα Πρόληψης).
Πιστεύουμε λοιπόν ότι θα παλέψετε μαζί μας να εκδοθεί επιτέλους ένας ενιαίος εσωτερικός κανονισμός των Κέντρων Πρόληψης, κανονισμός που εκκρεμεί από τον νόμο του 2011. Ένας κανονισμός που θα απαρτιώνει θεσμικά τα Κέντρα Πρόληψης και θα ενισχύει τον δημόσιο χαρακτήρα τους. Για τον κανονισμό αυτόν καταφέραμε να υπάρχει στην νέα κεντρική προγραμματική σύμβαση, ειδική διαδικασία, αλλά εδώ και έναν χρόνο δεν την προχώρησε, δια του ειδικού οργάνου της σύμβασης, την Επιτροπή Παρακολούθησης το Υπουργείο Υγείας.
Ο ενιαίος εσωτερικός κανονισμός είναι για μας ενδιάμεσος στόχος. Κάτι που είναι απαραίτητο να γίνει άμεσα και λόγω όλων αυτών των θεσμικών μεταβολών που τοποθετούν πλέον τα Κέντρα Πρόληψης κοντύτερα στο «ευρύτερο δημόσιο». Έχουμε τοποθετηθεί ότι το παρόν θεσμικό πλαίσιο δεν μας καλύπτει, επομένως συνεχίζουμε να διεκδικούμε ολοκληρωμένη θεσμική αλλαγή. Την προηγούμενη φορά που τέθηκε το ζήτημα δεν ήμασταν μαζί με το συνδικαλιστικό όργανο της Αυτοδιοίκησης την ΚΕΔΕ, επειδή φοβήθηκαν οι αιρετοί ότι θέλουμε να βγάλουμε την αυτοδιοίκηση απέξω από τα Κέντρα Πρόληψης.
Κύριοι και κυρίες της Αυτοδιοίκησης δεν θέλουμε να βγάλουμε την αυτοδιοίκηση απ’ έξω. Aντίθετα να κρατήσουμε όλα τα θετικά στοιχεία που έχει ο θεσμός των Κέντρων Πρόληψης, όπως η συμμετοχή στην λήψη των αποφάσεων των τοπικών κοινωνιών, αλλά να τα εντάξουμε σε ένα ξεκάθαρο, δημόσιο, ενιαίο και ταυτόχρονα ευέλικτο, λειτουργικό σύστημα. Όχι ένα σύστημα που οδηγεί στην πολύμηνη καθυστέρηση πληρωμής των μισθών μας, ενώ υπάρχουν τα χρήματα και αυτό γιατί μπλοκάρει κάπου ο πολυδαίδαλος μηχανισμός μεταφοράς των πιστώσεων. Νομίζω ότι πλέον πρέπει να μας ακούσετε. Οι εμπειρίες που και εσείς έχετε όλα αυτά τα χρόνια της κρίσης νομίζω ότι ίσως σας οδηγούν στις σκέψεις μας.
Εμείς δεν βγάζουμε απέξω ότι το Κεντρικό Κράτος σας μεταφέρει αρμοδιότητες δίχως πόρους, ότι χρειάζεται γενναία χρηματοδότηση για πετύχει το όποιο αυτοδιοικητικό μοντέλο και παλεύουμε μαζί σας, ως κομμάτι κατά το ήμισι της αυτοδιοίκησης.
Μαζί εξάλλου παλεύουμε στις περισσότερες περιπτώσεις των Κέντρων Πρόληψης για να ενδυναμώσουμε τους νέους μας και όλη την κοινωνία απέναντι στον κίνδυνο των ναρκωτικών, μαζί μπορούμε να παλέψουμε για να κάνουμε τα θεσμικά όπλα αυτής της πάλης πιο δυνατά.
Ευχαριστώ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου